Het ontcijferen van lithiumbatterijen: Hoe werken ze eigenlijk?

15 mei 2024 

Lithium-ion batterijen zijn overal om ons heen - in onze telefoons, laptops, en zelfs elektrische auto's. Maar hoe werken ze eigenlijk? En wat maakt ze zo speciaal? In deze blog gaan we dieper in op de wereld van lithium-ion batterijen. Van hun oorsprong tot de nieuwste ontwikkelingen, we verkennen de basisprincipes, uitdagingen en toekomstige mogelijkheden van deze krachtige energiebronnen.

De geschiedenis van de lithiumbatterij?

Het verhaal van lithiumbatterijen begint bijna een eeuw geleden, met G.N. Lewis die de weg wees in 1912. Maar het was pas in de jaren zeventig dat we de eerste commerciële niet-oplaadbare lithiumbatterijen konden verwelkomen. Die vroege batterijen brachten echter hun eigen problemen met zich mee, vooral rond stabiliteit en hoe ze werden gebruikt.

 

Toen de jaren tachtig aanbraken, waren er pogingen om oplaadbare lithiumbatterijen te ontwikkelen, maar die kwamen niet van de grond door problemen met het gebruikte metallisch lithium. Het was pas in 1991, toen Sony de allereerste commerciële Li-ion batterij introduceerde, dat lithiumbatterijen echt van de grond kwamen.

 

Een belangrijke vooruitgang was de bijdrage van John B. Goodenough, mede-uitvinder van de lithium-kobalt-oxide batterij. Zijn innovatie opende de deur naar de superieure specifieke energie van Li-ion. Ondanks dat zijn werk aanvankelijk niet werd erkend, kreeg Goodenough later de lof die hij verdiende als een sleutelfiguur in de ontwikkeling van lithiumbatterijen.

 

Hoe werken lithiumbatterijen?

 

Lithium-ion batterijen zijn eigenlijk best slim in hun eenvoud. Ze bestaan uit drie belangrijke delen: een positieve elektrode, de kathode genoemd, een negatieve elektrode, de anode, en een soort geleidend materiaal genaamd elektrolyt.

 

In deze batterijen is de anode het deel dat negatief geladen is, terwijl de kathode juist positief geladen is. De kathode bestaat uit een soort metaaloxide, terwijl de anode gemaakt is van een speciale, poreuze koolstof.

 

Wanneer je een lithium-ion batterij gebruikt en hij ontladen wordt, bewegen kleine deeltjes die lithiumionen heten vanuit de anode door het elektrolyt naar de kathode toe. Tegelijkertijd komen er elektronen vrij die zorgen voor de elektrische stroom die we gebruiken. Als je de batterij vervolgens weer oplaadt, draait dit proces om: de lithiumionen bewegen zich vanuit de kathode terug naar de anode, waarbij elektronen worden opgenomen.

 

Dit constante ballet van deeltjes die door het elektrolyt en de separator reizen, zorgt ervoor dat lithium-ion batterijen de energie kunnen opslaan en afgeven die we nodig hebben voor alledaagse apparaten, zoals onze telefoons, laptops en elektrische auto’s.

 

Soorten lithiumbatterijen

 

Lithium-ion batterijen zijn verkrijgbaar in diverse varianten, elk met unieke eigenschappen en toepassingen. Hoewel ze allemaal lithium-ionen gebruiken als elektrolyt, variëren ze in samenstelling en prestatiekenmerken.

 

Een van de vroege varianten van lithium-ion batterijen gebruikte koolstofcoke als anodemateriaal, maar sinds de jaren ’90 zijn de meeste fabrikanten overgestapt op grafiet vanwege de stabielere ontlaadcurve. Grafiet, een veelvoorkomende vorm van koolstof, biedt een goede balans tussen prestaties en stabiliteit en wordt daarom veel gebruikt in consumentenelektronica.

 

Daarnaast zijn er innovatieve ontwikkelingen geweest, zoals het gebruik van silicium-gebaseerde legeringen en nanogestructureerd lithiumtitanaat als anode-additieven. Silicium kan theoretisch meer energie opslaan dan grafiet, maar het kan leiden tot problemen zoals anode-uitzetting tijdens het laden. Aan de andere kant biedt lithiumtitanaat uitstekende levensduur, belastbaarheid en veiligheid, hoewel de specifieke energie iets lager ligt.

 

Fabrikanten experimenteren ook met verschillende kathodematerialen, zoals lithium-kobalt-oxide, lithium-ijzerfosfaat en lithium-mangaan-oxide. Elk van deze materialen heeft zijn eigen voordelen en nadelen op het gebied van energiedichtheid, levensduur en veiligheid.

 

Naast verschillen in materialen zijn er ook verschillende celconfiguraties, zoals Energy Cells, Power Cells en Hybrid Cells. Energy Cells zijn geoptimaliseerd voor een hoge capaciteit en langere looptijden, terwijl Power Cells zich richten op hoge vermogensafgifte. Hybrid Cells bieden een compromis tussen deze twee, met een evenwicht tussen capaciteit en vermogen.

 

Het kiezen van de juiste lithium-ion batterij hangt af van de specifieke eisen van de toepassing. Of het nu gaat om draagbare elektronica, elektrische voertuigen of energieopslagsystemen, de diversiteit aan beschikbare lithium-ion batterijen biedt een scala aan opties om aan verschillende behoeften te voldoen.

 

De voor- en nadelen van lithiumbatterijen

 

Lithium-ion batterijen bieden verschillende voordelen, waaronder hoge specifieke energie en belastbaarheid, lange levensduur en onderhoudsgemak. Ze hebben echter ook beperkingen, zoals de noodzaak van een beveiligingscircuit om thermische runaway te voorkomen en beperkingen bij hoge temperaturen en tijdens transport. Het begrijpen van deze voor- en nadelen is essentieel voor het effectief gebruiken en onderhouden van lithium-ion batterijen.

 

Voordelen:

  •             Hoge specifieke energie en hoge belastbaarheid met Power Cells.
  •             Lange cyclus en langere houdbaarheid; onderhoudsvrij.
  •             Hoge capaciteit, lage interne weerstand, goede coulombische efficiëntie.
  •             Eenvoudig laadalgoritme en redelijk korte laadtijden.

 

Beperkingen:

  •              Beveiligingscircuit vereist om thermische runaway te voorkomen bij belasting.
  •              Degradeert bij hoge temperatuur en bij opslag onder hoogspanning.
  •              Geen snelladen mogelijk bij vriestemperaturen (<0°C, <32°F).
  •              Transportvoorschriften vereist bij verzending in grotere hoeveelheden.

 

 

Hoe Elfa jou kan ondersteunen bij het gebruik van lithium batterijen

 

Het begrijpen van de complexe wereld van lithium-ion batterijen is essentieel voor het optimaliseren van hun prestaties en levensduur. Door inzicht te krijgen in factoren zoals cyclusduur, laad- en ontlaadtijden en omgevingsinvloeden, kun je de efficiëntie van jouw energieopslag maximaliseren. Bij Elfa begrijpen we dat het kiezen en onderhouden van de juiste batterijen cruciaal is voor het succes van jouw projecten.

 

Als jouw partner in energieoplossingen biedt Elfa niet alleen hoogwaardige lithium-ion batterijen, maar ook expertise en ondersteuning om jouw projecten tot een succes te maken. Of het nu gaat om het leveren van batterijen voor elektrische voertuigen, zonne-energiesystemen of industriële toepassingen, wij staan klaar om jou te helpen bij elke stap van het proces.

 

Neem vandaag nog contact met ons op en ontdek hoe Elfa jou kan ondersteunen bij het implementeren en onderhouden van lithium-ion batterijen voor jouw specifieke behoeften.

 

Helaas levert Elfa alleen aan zakelijke klanten. We willen u daarom vriendelijk verzoeken om uw elektrotechnisch installateur contact met ons te laten opnemen. Op deze manier kunnen we u alsnog helpen.

Bedankt voor uw begrip.

reCAPTCHA is required.

 

Inschrijven voor de nieuwsbrief: